Pelan Cheeseman (Cheeseman Programme) 1945-1949

Apa itu Pelan Cheeseman ?

Perancangan untuk membentuk satu sistem pendidikan yang bersifat kebangsaan sebenarnya telah dilihat berkait rapat dengan langkah-langkah dan usaha-usaha yang diambil oleh British sejak tahun 1945 lagi.  Ini kerana sekembalinya pihak British ke Tanah Melayu selepas pengunduran tentera Jepun, pihak British telah merancang dengan penuh komitmen untuk menyediakan Tanah Melayu kearah berkerajaan sendiri dan seterusnya memperoleh kemerdekaan penuh[1]. Cuma pada ketika itu melalui Pelan Cheesman yang telah diutarakan oleh H.R cheesman dalam Council Paper no. 53 (1946) tujuan pihak British lebih kepada usaha-usaha untuk memulihkan kembali sistem pendidikan Tanah Melayu yang terjejas akibat tercetusnya perang dunia kedua[2].  Menurut Pelan Cheesman, dua objektif pendidikan pada masa itu terbahagi kepada dua iaitu objektif jangka pendek dan objektif jangka panjang. Objektif jangka pendek  ialah pembinaan semula pendidikan selepas perang untuk memulihkan keadaan sekolah-sekolah seperti dahulu dengan seberapa segera dan memberi pendidikan kepada semua orang yang tidak mendapat pendidikan akibat peperangan[3]. Manakala objektif jangka masa panjang ialah membina kembali sistem pendidikan yang menyeluruh supaya semua kaum di Tanah Melayu memperolehi perkembangan pendidikan yang penuh. Oleh itu mereka telah merancang beberapa cadangan untuk menyusun kembali sistem pendidikan[4]. Bagaimanapun, objektif jangka pendek lebih dilihat di beri penekanan oleh pihak British iaitu memulihkan kembali sekolah-sekolah selepas perang[5].

     Dalam Pelan Cheeseman 1945-1949,  pelan ini telah mencadangkan untuk mewujudkan empat jenis sekolah di peringkat rendah dan dua jenis sekolah di peringkat menengah. Pada peringkat sekolah rendah terdapat Sekolah Inggeris, Sekolah Melayu,  Sekolah Cina dan Sekolah Tamil yang menggunakan bahasa masing-masing sebagai bahasa pengantar[6]. Di peringkat menengah, terdapat dua jenis sekolah yang dibenarkan iaitu, sekolah yang menggunakan bahasa inggeris sebagai bahasa pengantar tetapi bahasa ibunda mereka juga akan diajar. Satu jenis lagi adalah, sekolah aliran lain (melayu, cina, tamil) tetapi bahasa inggeris akan menjadi bahasa kedua[7]. Dalam Pelan Cheeseman ini jelas pembinaan dan penyatuan bangsa langsung tidak difikirkan oleh British sewaktu mereka merangka rancangan ini. Walaubagaimanapun, rancangan ini tidak dapat dilaksanakan kerana kerajaan British pada masa ini lebih menumpukan kepada program pemulihan Tanah Melayu selepas penjajahan Jepun sewaktu Perang Dunia Kedua[8]. Tambahan pula cadangan mewujudkan Malayan Union telah mendapat bantahan yang sangat kuat daripada penduduk di Tanah Melayu dan bagi menggantikannya Persekutuan Tanah Melayu telah dibentuk pada tahun 1948[9].Konsep pendidikan dwibahasa telah timbul kembali pada tahun 1951 dalam Jawatankuasa Pelajaran Melayu atau lebih dikenali sebagai Laporan Jawatankuasa Barnes.

---

[1] J.S. Solomon, The Development of  Bilingual Education in Malaysia, Pelanduk Publication Sdn. Bhd, 1988, hlm 25.

[2] Ibrahim Saad, Pendidikan dan Politik di Malaysia, Dewan Bahasa dan Pustaka Kementerian Pelajaran Malaysia Kuala Lumpur, 1966, hlm 41.

[3] H. R Cheeseman, Malaya in Year Book of Education 1949,London Evan Brother 1950, hlm 546.

[4] Ibid, hlm 546

[5] Ibrahim Saad, Pendidikan dan Politik di Malaysia, Dewan Bahasa dan Pustaka Kementerian Pelajaran Malaysia Kuala Lumpur, 1966, hlm 41.

[6] J.S. Solomon, The Development of  Bilingual Education in Malaysia, Pelanduk Publication Sdn. Bhd, 1988, hlm 25.

[7] J.S. Solomon, The Development of  Bilingual Education in Malaysia, Pelanduk Publication Sdn. Bhd, 1996, hlm 26.

[8] Ibid, hlm 26

[9] Ibid, hlm 26